Dokumentacja maszyny przemysłowej  – obowiązki producenta i pracodawcy

Spis treści

Zanim kupisz lub zamówisz maszynę sprawdź, czy spełnia ona wymogi prawne, w tym posiada prawidłową dokumentację.

Potrzebujesz jej, aby zapewnić:

  • Pracownikom stały dostęp do instrukcji dotyczącej maszyn,
  • Bezpieczne użytkowanie maszyny,
  • Udokumentowanie przed organami kontrolnymi, że korzystasz w produkcji z maszyn spełniających wymogi prawne,
  • Skuteczne dochodzenie roszczeń wobec sprzedawcy lub wykonawcy maszyny w razie ujawnienia się jej wad.

Wymogi dla producenta

Przepisy wymagają, aby producent lub wytwórca danej maszyny przechowywał jej dokumentację techniczną w celu udostępniania do wglądu właściwym organom krajowym przez okres przynajmniej 10 lat od daty produkcji maszyny lub – w przypadku produkcji seryjnej – od daty wyprodukowania ostatniego egzemplarza. Dokumentacja ta powinna być przechowywana we własnym zakresie, a przepisy nie nakładają obowiązku przekazywania jej do archiwum państwowego.

Do obrotu na wspólnym rynku Unii Europejskiej można wprowadzać jedynie takie – nowe i używane – maszyny i elementy bezpieczeństwa, które spełniają postanowienia dyrektywy 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.05.2006 r. w sprawie maszyn, zmieniającej dyrektywę 95/16/WE (przekształcenie) (Dz.Urz. UE L Nr 157, s. 24). Postanowienia tej dyrektywy obowiązują również w Polsce poprzez wprowadzenie ich do prawa polskiego rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 21.10.2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz.U. poz. 1228 ze zm.) – dalej r.z.w.m.

 

Zgodnie z § 6 ust. 1 pkt 2 r.z.w.m. przed wprowadzeniem maszyny do obrotu lub oddaniem do użytku producent lub jego upoważniony przedstawiciel zapewnia, że dostępna jest dokumentacja techniczna, o której mowa w załączniku nr 2 do r.z.w.m. Chodzi tu o dokumentację, która wykazuje, że maszyna spełnia wymagania wynikające z tego rozporządzenia, i obejmuje projektowanie, wytwarzanie i działanie maszyny w zakresie koniecznym do tej oceny. Dokumentacja ta powinna być przygotowana przynajmniej w jednym z oficjalnych języków Unii Europejskiej.

Dokumentacja techniczna powinna obejmować dokumentację konstrukcyjną zawierającą:

  1. ogólny opis maszyny,
  2. rysunek zestawieniowy maszyny i schematy obwodów sterowania, jak również istotne opisy i objaśnienia niezbędne do zrozumienia działania maszyny,
  3. rysunki szczegółowe, wraz z dołączonymi obliczeniami, wynikami badań, certyfikatami itp., niezbędne do sprawdzenia zgodności maszyny z zasadniczymi wymaganiami w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa,
  4. dokumentację oceny ryzyka, która przedstawia zastosowaną procedurę zawierającą:
  5. wykaz zasadniczych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, które mają zastosowanie do maszyny,
  6. opis środków wdrożonych w celu wyeliminowania zidentyfikowanych zagrożeń lub zmniejszenia ryzyka oraz wskazanie ryzyka resztkowego związanego z maszyną, jeżeli ma to zastosowanie,
  7. zastosowane normy i inne specyfikacje techniczne, wskazujące zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa objęte tymi normami,
  8. wszelkie sprawozdania techniczne, które podają wyniki badań przeprowadzonych przez producenta albo przez jednostkę wybraną przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela,
  9. kopię instrukcji maszyny,
  10. deklarację włączenia wmontowanej maszyny nieukończonej i odpowiednią instrukcję montażu takiej maszyny, jeżeli ma to zastosowanie,
  11. kopię deklaracji zgodności WE maszyn lub innych wyrobów włączonych do maszyny, jeżeli ma to zastosowanie,
  12. kopię deklaracji zgodności WE,
  13. w przypadku produkcji seryjnej środki wewnątrzzakładowe, jakie zostaną podjęte w celu zapewnienia zgodności maszyny z przepisami rozporządzenia.

Dokumentacja techniczna nie musi obejmować szczegółowych rysunków ani innych szczególnych informacji o podzespołach użytych do produkcji maszyny, o ile takie informacje nie są niezbędne przy sprawdzaniu zgodności z zasadniczymi wymaganiami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa.

Dokumentacja maszyny przemysłowej - obowiązki producenta i pracodawcy

Dokumentacja maszyn i urządzeń — co powinien zapewnić pracodawca

Powyższe wymagania to jeszcze nie wszystko, co pracodawca powinien zagwarantować w zakresie wymaganej dokumentacji dla maszyn.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca musi zapewnić, aby stosowane maszyny oraz inne urządzenia techniczne w firmie zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w szczególności zabezpieczały pracownika przed urazami, działaniem niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym, nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy.

Potwierdzenie spełnienia powyższych obowiązków powinno zostać uwzględnione  w poniższych dokumentach:

  1. Protokół przeprowadzenia oceny spełnienia wymagań minimalnych maszyny (wykonuje się po zainstalowaniu maszyny a przed oddaniem do użytku zwane kontrolą wstępną),
  2. protokół okresowej kontroli wykonywanej cyklicznie zgodnie ze wskazówkami producenta,
  3. protokół specjalnej kontroli będącej wynikiem:
  • prac modyfikacyjnych,
  • zjawisk przyrodniczych,
  • wydłużonego czasu postoju maszyny,
  • niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy,
  1. badania środowiska pracy (poziom emisji hałasu, pyły, wibracji, promieniowania, jeśli zaistniało podejrzenie przekroczenia dopuszczalnych wartości, natężenia oświetlanie na stanowisku operatora maszyny),
  2. instrukcję BHP przy obsłudze maszyny. Należy tutaj dodać, że instrukcja ta powstaje na podstawie instrukcji obsługi. Niestety sporo osób myli jedno z drugim albo uważa, że to ten sam dokument.

Warto pamiętać, że starsze maszyny często są modernizowane, albo rozbudowywane, co wiąże się z koniecznością przeglądu i aktualizacją dokumentacji.

 

Dokumentacja maszyny – gdy jej nie ma lub jest niepełna

Jeśli takiej dokumentacji nie ma? Mamy tylko dwie opcje:

  • pozyskanie dokumentacji bezpośrednio od producenta maszyny,
  • wynajęcie specjalistycznej, która wykona dokumentację maszyny od zera.

Jeżeli maszyna jest zmodyfikowana, producent raczej nie zaktualizuje do niej dokumentacji.

 

Zanim więc kupisz albo zamówisz maszynę, czy to nową, czy starszą już używaną, która była lub będzie modyfikowana, sprawdź, czy ma ona lub będzie mieć taką dokumentację.

Autor: Monika Jurkiewicz, radca prawny.

Udostępnij wpis:
Kancelaria Prawna Toruń Moniki Jurkiewicz
Radca prawny Monika Jurkiewicz

 Monika stosuje w pracy zasady lean managemantu i zarządzania projektami, ponieważ wie, że w dobie turbulentnego i mniej przewidywalnego otoczenia każda organizacja poszukuje rozwiązań zwiększających efektywność oraz ograniczających marnotrawstwo, aby osiągnąć przewagę konkurencyjną. Pisze Doktorat na Uczelni Łazarskiego, ale też została certyfikowanym Audytorem ISO Normy 9001:2015.

Możemy Ci pomóc w:
Telefon

(+48) 56-622-09-77

Adres e-mail

biuro@kancelaria-jurkiewicz.pl

Adres

ul. Warszawska 4/5 87-100 Toruń

Czy ten artykuł przyciągnął Twoją uwagę?

Jeśli chcecie być na bieżąco z najnowszymi artykułami na naszym blogu, serdecznie zapraszamy do zapisania się na nasz newsletter LOVE LABOUR LVOE.
Oferujemy tylko wartościowe treści – bez spamu.

Dołącz do newslettera. #LoveLaborLaw
Pomóż nam dopasować treść naszych treści do Ciebie
Dołącz do newslettera.
#LoveLaborLaw

UWAGA! Nigdy nie przesyłamy spamu.