Prawnik - akt o usługach cyfrowych
Prawnik - akt o usługach cyfrowych.
Kancelaria Radcowska Moniki Jurkiewicz
Prawnik - akt o usługach cyfrowych.
Akt o usługach cyfrowych (DSA) to nowy zbiór ogólnounijnych przepisów dotyczących usług cyfrowych działających jako pośrednicy dla konsumentów oraz towarów, usług i treści. W kontekście aktu o usługach cyfrowych usługi cyfrowe odnoszą się do usług pośrednich, takich jak dostawcy usług hostingowych, internetowe platformy handlowe i sieci mediów społecznościowych.
Celem DSA jest zbudowanie bezpieczniejszego i bardziej sprawiedliwego świata online. Wprowadził on przepisy, które w równym stopniu chronią wszystkich użytkowników w UE, zarówno w odniesieniu do nielegalnych towarów, treści lub usług, jak i ich praw podstawowych.
Na przykład zapewnia:
- łatwy sposób zgłaszania nielegalnych treści, towarów lub usług;
- silniejsza ochrona osób, które są ofiarami nękania i nękania w internecie;
- przejrzystość w zakresie reklamy;
- zakazuje stosowania niektórych rodzajów reklamy ukierunkowanej, takich jak reklamy wykorzystujące dane wrażliwe lub dane małoletnich;
- łatwe w użyciu, bezpłatne mechanizmy reklamacyjne, jeśli platforma internetowa usunie treści.
Akt o usługach cyfrowych ustala obowiązki dostawców usług cyfrowych. Pośrednicy internetowi będą zobowiązani między innymi do:
- zapobiegania zagrożeniom systemowym (takim jak rozpowszechnianie nielegalnych treści, negatywny wpływ na przestrzeganie praw podstawowych, procesy wyborcze, zdrowie psychiczne oraz przyczynianie się do przemocy ze względu na płeć);
- poddawania się kontrolom: platformy internetowe będą musiały udostępniać dane i algorytmy odpowiednim organom i zweryfikowanym badaczom;
- większej przejrzystości i odpowiedzialności: platformy internetowe będą musiały między innymi jasno informować o moderowaniu treści lub o stosowaniu algorytmów do rekomendowania treści (systemy rekomendacji); użytkownicy będą mogli odwoływać się od decyzji o moderowaniu treści;
- niestosowania nieuczciwych praktyk i niektórych rodzajów reklamy ukierunkowanej, w tym reklamy skierowanej do dzieci lub opartej na szczególnie chronionych danych.
- Zakazane są tzw. zwodnicze interfejsy i nieuczciwe praktyki służące manipulacji wyborami użytkowników.
Akt o usługach cyfrowych nie narusza dotychczasowych przepisów dyrektywy 2000/31 o handlu elektronicznym, ale je rozwija, ustanawiając nowe obowiązki usługodawców. Podobnie jak dyrektywa 2000/31/WE o handlu elektronicznym ma ono charakter horyzontalny, obejmując swoim zakresem wszystkie kategorie treści, produktów, usług i działalności w zakresie tzw. usług pośrednich.
Stosujemy go również do dostawców usług cyfrowych z siedzibą poza Unią, o ile będą oferować usługi na terytorium UE.
Przed wdrożeniem obowiązków skonkretyzowanych w dalszej części Aktu o usługach cyfrowych należy najpierw zbadać, czy dany podmiot lub jego działalność mogą być w ogóle uznane za regulowane/obowiązane na podstawie tego aktu.
Z perspektywy konkretnej organizacji potencjalna konieczność stosowania się do wymogów Aktu o usługach cyfrowych będzie zależna od wyników co najmniej dwustopniowego testu.
W pierwszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie, czy podmiot podlega wskazanym w akcie obowiązkom ze względu na ogólne regulacje dotyczące zakresu jego zastosowania, tj. czy świadczy usługi pośrednie odbiorcom mającym siedzibę lub zamieszkałym na terenie Unii (art. 2 DSA).
Jeżeli odpowiedź będzie twierdząca, należy przystąpić do drugiego i kolejnych etapów, czyli rozważenia, w jakim zakresie mają zastosowanie przepisy konkretyzujące poszczególne obowiązki podmiotów regulowanych w DSA. Obowiązki podmiotów objętych DSA zaprojektowane są bowiem kaskadowo. Od najogólniejszych dotyczących wszystkich pomiotów świadczących usługi pośrednie, aż do najdalej idących obowiązków bardzo dużych platform internetowych.
Obowiązki te opisano w Rozdziale III Aktu o usługach cyfrowych zatytułowanym „Obowiązki w zakresie należytej staranności na potrzeby przejrzystego i bezpiecznego środowiska internetowego”.
Dzielą się one na:
- Obowiązki mające zastosowanie do wszystkich dostawców usług pośrednich,
- Dodatkowe obowiązki mające zastosowanie do dostawców usług hostingu, w tym platform internetowych,
- Dodatkowe obowiązki mające zastosowanie do platform internetowych,
- Dodatkowe przepisy dotyczące dostawców platform internetowych umożliwiających konsumentom zawieranie z przedsiębiorcami umów zawieranych na odległość.
- Dodatkowe obowiązki spoczywające na dostawcach bardzo dużych platform internetowych i bardzo dużych wyszukiwarek internetowych w zakresie zarządzania ryzykiem systemowym.
Jednym z elementów DSA są obowiązki dostawców hostingu.
Usługa hostingu polega na przechowywaniu informacji przekazanych przez odbiorcę usługi lub na jego żądanie. Nie ma przy tym znaczenia czy informacje są przechowywane w zasobach własnego systemu teleinformatycznego dostawcy usługi, czy też ma on możliwość korzystania z nich na podstawie umowy z innym podmiotem. Przechowywanie informacji jest konstrukcyjnym elementem usługi hostingu.
Przy usłudze hostingu nie jest przy tym istotne, czy zasoby systemu teleinformatycznego, w których przechowywane są informacje, stanowią własność dostawcy, czy też są one mu udostępniane na podstawie odpowiedniej umowy, a on następnie umożliwia korzystanie z nich odbiorcom usługi.
Dlatego w tej regulacji określono także, jakie elementy musi zawierać taki mechanizm. Są to m.in.: przestrzeń na uzasadnienie zgłoszenia oraz na podanie dokładnej lokalizacji treści.
Istotne jest, że dostawca usług pośrednich będzie mógł uzyskać wiedzę o nielegalnych treściach lub nielegalnej działalności jedynie wówczas, gdy zgłoszenie umożliwi mu, bez konieczności prowadzenia szczegółowej analizy prawnej, taką ocenę zgłoszonych informacji. Sam dostawca musi rozpatrywać zgłoszenia z dochowaniem należytej staranności.
Dostawcy usług hostingu wdrażają mechanizmy umożliwiające dowolnej osobie lub dowolnemu podmiotowi zgłoszenie im obecności w ich usłudze określonych informacji, które dana osoba lub dany podmiot uważają za nielegalne treści. Mechanizmy te muszą być łatwo dostępne i przyjazne dla użytkownika oraz muszą pozwalać na dokonywanie zgłoszeń wyłącznie drogą elektroniczną.
Mechanizmy, o których mowa, muszą być mechanizmami ułatwiającymi dokonywanie wystarczająco precyzyjnych i odpowiednio uzasadnionych zgłoszeń. W tym celu dostawcy usług hostingu przyjmują niezbędne środki umożliwiające im i ułatwiające dokonywanie zgłoszeń zawierających wszystkie poniższe elementy:
- wystarczająco uzasadnione wyjaśnienie powodów, dla których dana osoba lub dany podmiot zarzucają, że odpowiednie informacje stanowią nielegalne treści;
- jasne wskazanie dokładnej elektronicznej lokalizacji informacji, takiej jak dokładny adres URL lub dokładne adresy URL, oraz w stosownych przypadkach, dodatkowe informacje umożliwiające identyfikację nielegalnych treści, stosownie do rodzaju treści i konkretnego rodzaju usługi hostingu;
- imię i nazwisko lub nazwę oraz adres e-mail osoby lub podmiotu dokonujących zgłoszenia, z wyjątkiem zgłoszenia dotyczącego informacji uznawanych za związane z jednym z przestępstw, o których mowa w art. 3-7 dyrektywy 2011/93/UE;
- oświadczenie potwierdzające powzięte w dobrej wierze przekonanie osoby lub podmiotu dokonujących zgłoszenia, że informacje i zarzuty w nim zawarte są prawidłowe i kompletne.
Tak więc Host provider udostępnia mechanizmy zgłaszania treści – łatwo dostępne i przyjazne dla użytkownika, które to mechanizmy muszą mieć m.in.:
- możliwość jasnego określenia lokalizacji informacji, w tym adresów URL
- obowiązek wysłania potwierdzenia otrzymania zgłoszenia,
- powiadomienia o decyzji.
- powiadomienia o możliwości odwołania.
Obowiązuje go nakaz należytej staranności, obiektywnej oceny i terminowości oraz konieczność uzasadnienia decyzji o usunięciu/ uniemożliwieniu dostępu.